Het gebouw voor het Koninklijk Huisarchief kwam tot stand in de jaren 1895 tot 1899 naar ontwerp van de toenmalige intendant van de Koninklijke Paleizen Jonkheer J.P.E. van Hoeufft van Velsen. Het archiefgebouw is gaaf bewaard, maar was toe aan onderhoud en uitbreiding. In 1995 is Van Hoogevest Architecten gevraagd een plan te ontwerpen dat uitging van groot onderhoud aan het exterieur en een ontwerp voor een nieuw depot. Het plan is gerealiseerd in de periode 1996-1998.
Negentiende-eeuws archiefgebouw
De evolutie in constructie en inrichting van archiefgebouwen nam aan het einde van de negentiende eeuw een hoge vlucht en werd vooral bepaald door eisen van functionele aard. De ontdekking van smeed- en gietijzer als volwaardig bouw- en constructiemateriaal bracht nieuwe mogelijkheden met zich mee voor een goede berging van archieven. Binnen deze ontwikkeling is het Koninklijk Huisarchief een goed voorbeeld van een gaaf bewaard archiefgebouw.
Ondergronds depot
De nieuwe uitbreiding vond ondergronds plaats met een aanlegdiepte van 8 meter beneden het vloerniveau van het hoofdgebouw. Onder het oude gebouw werd het depot tot ongeveer 7 meter doorgetrokken om zo een koppeling te maken tussen nieuw en oud. Hierin is een liftschacht gemaakt die alle verdiepingen toegankelijk maakt, zowel in het nieuwe depot als in het bestaande archiefgebouw. Bovengronds is een nieuwe tuin aangelegd. Zo blijft de ondergrondse uitbreiding onzichtbaar voor bezoekers.
Fotografie Ben Grishaaven
